Dimayê xoverdayîşê Sûrî: Ganî çîyê ke ameyê ciwîyayîş bêrê ziwan

  • 14:25 3 Kanûne 2021
  • NAROJANE
Derya Ren
 
AMED - Keyeyan dîyar kerdî ke Sûrê Amedî de prosesê qedexeyê tebervejîyayîşê kuçeyan ê 103 rojî de pêwa pêrodayîşan, xoverdayîş û paştdayîşêk pîl ame ciwîyayîş û wina vatî: “Tu kes nêeşkeno çîyê ke ameyê ciwîyayîş xo vîr ra bikero."
 
Qezaya Sûrî ya Amedî de dimayê îlankerdişê îdarekerdişê xoser 2yê Kanûna 2015 de qedexeyê tebervejîyayîşê kuçeyan ame îlankerdiş û 103 rojan dewam kerd û sey qedexeyê tewr derg ê  tebervejîyayîşê dinya kewt qeydan. Qezaya tarîxî yê hezar serran 103 rojî ameye gulevarankerdiş û bombavarankerdiş. Pêwa heme hêrişan, welatijan taxe xo terk nêkerdî û bi desan sivîlî dinyaya xo bedilnayî, bi desan birîndar bî, bi desan ameyî tepiştiş.
 
Merdimê Mesut Sevîktek û Fatma Ateş yê ke Sûr de dinyaya xo bedilnayî, derheqê prosesî de û terkkerdişê keyan de qisey kerdî.
 
'Ganî çîyê ke ameyê ciwîyayîş bîyarê ziwan' 
 
Mesut Sevîktek 23yê Kanûna 2015 de pêrodayîşo ke ame ciwîyayîş de dinyaya xo bedilnabi. Waya ci Guler Sevîktek semedo ke cenazeya birayê xo bigîro, 28 rojan grevê vêşanî de mende. Dimayê ke grev bi netîce bi, cenaze dayî keye. Gulere dîyar kerd ke Sûr semedê aye û keyeyê aye zaf girîng o û derheqê xoverdayîşî de wina vat: "Semedê mi dejê Sûrî zaf cîya yo. Ez uca de ameya dinya, pîl bîya. La înan Sûr veşna, rijna. Wexto ke yew qalê Sûrî keno, ez vana qey ez newe uca ra vejîyaya. Ez wazena ke çîyê ke ameyê ciwîyayîş, her tim bêrê ziwan û bêrê vîrardiş. Tena şarê Sûrî ney, ganî her kes bîyaro ziwan. Mi nêzanayîne ke do Sûr hende bêro talankerdiş.”
 
'Xoverdayîşêk pîl estbi'
 
Gulere vat, dimayê ke serekê Baroyê Amedî Tahîr Elçî 28ê Teşrîna Peyêne 2015 de ame qetilkerdiş dima hêrişê hemverê Sûrî zêde bîyê û wina vat: “Sey varanî gule serê ma de varnayî. Keyeyê ma qate çarine de bi. Xeylêk tehluke bi. Dorê keyeyê mi semedê guleyan û topan heme parçe bi. Ez û lajê xo mecbûr bî keye de biciwîyê. Semedo ke wexto ma vejîyayîne, bomba ameyîne eştiş. Gule ame gina tupa ma ro. Tupa ma teqîya. Ez û lajê xo bi rojan mecbûr mendî serê nordanan de rakewê. Belê no prosesêk zaf xirab bi, her roje ma bombavarn kerdêne. La pêwa nê xoverdayîşêk pîl bi. Çîyê ke ameyî ciwîyayîş nînê xovîrrakerdiş."
 
Fatma Ateş dinyaya xo bedilnaye
 
Heto bîn ra mîyan de muxabirê Ajansê Xeberan ê Dîcleyî (DÎHA) Mazlum Dolan zî mîyan de 5 kesî Sûr de bodrum de asê Fatma Ateş, bi guleyê hawanî yê leşkeran eşt bi giranî birîndar bî. Fatma bi ambulanse herême ra berdîya nêwaşxane la dima ra dinyaya xo bedilnaye. Bi Fatma dir 5 kesê ke ameyî vetiş, ameyî tepiştiş. Mîyanê kesê ke ameyî tepiştiş de kênaya Fatma, Fatma Ateş, Sînem Ateş û eynî keyeyî ra Husamettîn Ateş û Fahrettîn Ateş zî bî. Netîceyê muhakemeyî de Fatma Ateş, Husamettîn Ateş, Fahrettîn Ateş û Mazlum Dolan ameyî veradayîş. Sînem Ateş zî cezaya muebetî û 13 serrî cezaya zîndanî ameye birnayîş.
 
'Leşkerî kewtêne keyeyan û hacetan desteser kerdêne'
 
Fatma dîyar kerd ke pêrodayîşê 2yê Kanûne de dest pêkerdo û eynî roje de qedexe ameyo îlankerdiş û vat: "Semedê qedexeyê werd û şimitişî qedîya. Semedê pêrodayîşê xidar ma nêeşkayîne vejîyê teber. Hîn keyeyî amebî vengkerdiş. Leşkerî kewtêne ê keyeyan û hacetan destser kerdêne. Nêverdayîne ma çîyêk werdî berê keye. Firin bombavaran kerdêne. Semedo ke ma nan nêgîrê. Demo ke Çekvar Çubuk birîndar bi, cinîyan ey uca ra girewt û kerdî ambulans. La leşkeran hêrişê cinîyan kerd. Dayîka mi zî o wext verê înan de bî. Aye zî derb kerdî."
 
'Şarî xo ver da'
 
Fatma tewr peyîn wina vat: "Nanê ma keye de mendibi, ez şîya keyeyê dedê xo mi nan waşt. Le helîkopter ame keyeyê ma bombavarn kerd. Pêwa hende teda û bombavaranî şar bi cesaretêk pîl xo ver da. Ma înan ra nêtersayîne. Paştdayîşêk pîl ê şarî bi. Eke o paştdayîş çinbayîne, çend rojan de înan ma uca ra vetêne. La şar uca de xo ver da. Bi xoverdayîşê şarî ma hende uca de mendî."