QERS - Geçim kaynağı olarak kaz yetiştiriciliği yapan Hacer, 25 yıldır sürdürdüğü işini derinleşen ekonomik kriz nedeniyle bırakmak zorunda kaldı.  Hacer, "Yem fiyatları çok büyük artış gösterdi" diye belirtti.

 

AKP iktidarının savaş politikalarının yol açtığı ekonomik kriz, özellikle kadınları etkiliyor. Kriz, Kürdistan'ın kentlerinde tarım ve hayvancılıkla geçinen yurttaşları zor durumda bırakıyor; betonlaşma, zamlar ve yüksek enflasyonla mücadele etmek zorunda bırakıyor. Qers'in temel geçim kaynaklarından biri olan kaz yetiştiriciliği de ekonomik kriz nedeniyle bitme noktasına geldi. 25 yıldır kaz yetiştiriciliği yapan Hacer Yurulli, bu sebeplerle yıllar boyu devam ettirdiği işini bırakmak zorunda kalan kadınlardan sadece biri.

 

25 yıllık mesleğini bırakmak zorunda kaldı 

 

25 yıl boyunca mahallesinde kaz yetiştiren Hacer, artan yem fiyatları nedeniyle 2022 yılında işini sürdüremeyecek duruma geldi ve bırakmak zorunda kaldı. Hacer, "Pandemi sürecinden sonra iş yapamaz olduk. Arpa fiyatlarında çok büyük artışlar oldu. Bu sebeple artık kazın geliri giderlerini karşılamamaya başladı. Bunun  yanı sıra  kazlar otlaması gereken hayvanlar; önceden evimizin çevresinde yeşil alanlar varken, giderek bu alanlar azaldı ve her yer betonlaştı. Betonlaşma ile birlikte kazların otlayabilecekleri alan da kalmadı" ifadelerini kullandı.

 

Kazların yumurtlama ve kuluçka dönemi

 

Kaz yetiştiriciliğine dair bilgi veren Hacer, "Kazlar şubat sonunda yumurtlamaya başlar. Yumurtlama döneminde bir öğün arpa, bir öğün ekmek veriyorduk. Çünkü sadece arpa ile beslediğimiz zaman yumurtanın kabuğu sert oluyor ve civciv yumurtadan çıkamıyor. Kaz iki günde bir yumurtlar. Bir ay boyunca yumurtlama dönemi devam ediyor, ardından kuluçka süresi başlıyor ve o da bir ay sürüyor. Civcivler yumurtadan çıktıkları ilk gün hiçbir şey yemiyorlar. Sonraki iki gün sadece süt, ardından bir süre yem ve süt karıştırıp veriyorduk. Biraz daha büyüdüklerinde artık sadece yem yiyebilecek duruma geliyorlar" dedi.

 

Yeşil alan azaldı, fiyatlar arttı 

 

Kaz yetiştiriciliğine başladıkları yıllarda iyi bir gelir elde edebildiklerini fakat son yıllarda ekonomik kriz ve betonlaşma nedeniyle artık gelir elde edemediklerini anlatan Hacer, "Kazların otlayabilecekleri alan çoktu ve daha az yem veriyorduk. Bunun yanında yem fiyatları da bu kadar yüksek değildi. Son yıllarda hem yeşillik alan azaldı hem de yem fiyatları çok arttı"  sözlerine yer verdi. 

 

‘Kazların bulunduğu yer sıcak olmalı’

 

Kaz yetiştiriciliğinin zorluklarını dile getiren Hacer, "Bu işin zahmetleri ve ekonomik yükü giderek arttı. Kaz yetiştirdiğimiz süreçte, kazların bulunduğu yerin sıcak olması gerekiyordu. Bu sebepten dolayı sürekli soba yakmamız gerekiyordu. Ekonomik krizle birlikte yakacak maliyeti de bizi oldukça zorladı" şeklinde ekledi.