Hapishane yolunda bir direniş öyküsü: Garibe Aslan

  • 09:02 10 Eylül 2023
  • Portre
 
Öznur Değer
 
MÊRDÎN - Oğlu Seyithan Yaman’ı Elazığ 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi'nde ziyaret ettikten sonra geçirdiği trafik kazasında yaşamını yitiren Garibe Aslan, devletin devrimci tutsaklar ve aileleri üzerinde yürüttüğü özel savaş politikalarını bir kez daha gözler önüne serdi.
 
AKP-MHP iktidarının özelde Kürtlere uyguladığı özel savaş politikaları can almaya ve can yakmaya devam ediyor. Özelde Kurdistan’da uygulanan çok boyutlu özel savaş politikalarının en önemli ayağını ise hapishaneler oluşturuyor. Toplumsal hafızayı silmeyi ve hapishaneleri izole merkezleri haline getirmeyi hedefleyen iktidar, tutsakları ayrı, ailelerini ve toplumu ise farklı politikalarla sindirmeye çalışıyor. Tutsakları, özelde hasta tutsakları hapishanede ölüme sürükleyen iktidar, dışarıda ise tutsakların ailelerinin ölümüne neden oluyor.
 
Özel savaş politikalarının son örneklerinden biri ise kilometrelerce uzak oğlu Seyithan Yaman’ı Elazığ 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi'nde ziyaret ettikten sonra yolda geçirdiği trafik kazası sonucunda 17 Ağustos’ta yaşamını yitiren Garibe Aslan. Garibe’nin öyküsü binlerce Kürt kadının ve annenin ortak hikayesi.      
 
Ablasının kimliğini kendi ismiyle aldı
 
Garibe Gökçen, 1946 yılında Mêrdîn’in Qoser (Kızıltepe) ilçesine bağlı Xursa Navê (Yüceli) köyünde dünyaya gelir. Kimlik ismi Gazali olan Garibe doğduğunda ablası vefat ettiğinden muhtar olan ağabeyi Garibe’ye kimlik çıkarmak yerine yaşamını yitiren ablası Gazali Gökçen’in kimliğini ona verir. Küçük yaşta babasını da kaybeden Garibe, her ne kadar ablası Gazali’nin kimliğini alsa da herkesçe Garibe olarak bilinir ve kendisini bu isimle tanımlar.
 
Çocuk yaşta evlendirilir
 
Erkek egemenliğinin hüküm sürdüğü topraklarda erkek zorbalığıyla da erkenden tanışan Garibe Gökçen, henüz 14 yaşında bir çocukken ağabeyleri tarafından zorla evlendirilir. Çocukluğunu dilediğince yaşayamayan Garibe evlendirildiği erkeğin soyadını alarak bundan sonraki yaşamını Garibe Aslan olarak sürdürür. Bu evlilikten 3 çocuğu olan Garibe’nin evlendirildiği erkek 7 yıl sonra yaşamını yitirince erkeğin erkek kardeşleri tarafından zorbalığa maruz kalır. Bunun üzerine Garibe, çocuklarını da alarak ailesinin evine geri döner. Ancak erkeğin ailesi tarafından çocukları Garibe’den zorla alınır.
 
Çocukları kendisinden zorla alınır
 
Çocukları kendisinden zorla alınan Garibe 3 yıl sonra 24 yaşındayken yeniden evlenmek zorunda bırakılır. Kemal Yaman ile dini nikahla evlenen Garibe, bu defa Tumikê (Aşağıazıklı) köyüne yerleşir. Ardından ise Yeşilova köyüne taşınır. Kemal Yaman ile evliliğinden 5 çocuğu olan Garibe, yaşamı boyunca insanlara iyilik ve güzellik diler. Çevredeki insanlar tarafından güzellikle anılan Garibe, insanlara zarar vermeyen, herkese iyi davranan, toplumsal yönü ağır basan bir kadın olarak bilinir. Çocuklarıyla da arkadaşça ilişki kuran Garibe anne olmanın ötesinde yoldaş olmayı başarır.
 
Hasret kaldığı oğlunu görmek isterken yaşamını yitirdi
 
En büyük acısı oğlu Seyithan Yaman olan Garibe’nin tek dileği müebbet hapis cezası alan oğlu Seyithan’a yakın olmak, onu daha sık görebilmekti. 2016 yılında Mêrdîn’de tutuklanarak “devletin birliği ve ülke bütünlüğünü bozmak” iddiasıyla müebbet hapis cezası alan oğlu Seyithan, bir süre Mardin E Tipi Kapalı Cezaevi'nde kaldıktan sonra Elazığ 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’ne sürgün edilir. Mardin Cezaevi'nde onu düzenli olarak ziyaret edebilen Garibe, özel savaş konseptinin sürgün politikası sonucunda kilometrelerce uzağa götürülen oğlunu yolun uzunluğu ve hastalıkları nedeniyle sık göremez. Bu nedenle uzun zamandır göremediği oğlunu 17 Ağustos’ta Elazığ 2 Nolu Kapalı Cezaevi'nde ziyaret eden Garibe, görüş sonrası Qoser’e dönerken Sultan Şeyhmus yolunda eşi Kemal ve oğlu Metin Yaman ile birlikte trafik kazası geçirerek yaşamını yitirir.
 
Cenazeye katılmasına izin verilmedi
 
Keyfi bir şekilde yıllarca tek başına hücrede tutulan Seyithan’ın, annesi Garibe’nin cenazesine katılmasına “güvenlik” gibi gerekçelerle izin verilmezken, yıllarca ailesine yakın yerlere yaptığı sevk başvurularının da reddedildiği öğrenildi. Ailesi ise Garibe’nin kaza sonucunda değil devlet politikaları sonucunda yaşamını yitirdiğini söylüyor.